سه نشانهٔ اخیر از «حکمرانی بد»
حمیدرضا جلائیپور
یکی از ویژگیهای «حکمرانی بد» (در مقابل «حکمراتی خوب») عدم شفافیت در برابر شهروندان است. حکمرانان بد با پول مردم و به نام آنها حکمرانی میکنند، ولی در برابر حساسترین موضوعات انسانی به شهروندان پاسخگو نیستند. به سه نشانه در ماههای اخیر اشاره میکنم، که نشانگر عدم شفافیت و حکمرانی بد است.
۱-در آبانماه صدها نفر از مردم معترض (و نیز نیروهای حافظ امنیت) کشته شدند، ولی حکمرانان بعد از گذشت چند ماه هنوز گزارش دقیقی دربارهٔ این اعتراض و سرکوب و تعداد و اسامی جانباختگان و علت کشته شدنشان در اختیار عموم شهروندان نگذاشتهاند. بدون شفافیت در این زمینه نمیتوان با خاطیان برخورد و برای پیشگیری از کشته شدن معترضان در شیوهی عملکرد پلیس ضد شورش اصلاحگری کرد.
۲- فاجعهی سقوط هواپیمای اوکراینی (با ۱۷۶ سرنشین اکثرا ایرانی) با اشتباه پدافند خودی بسیار تلخ بود، اما پنهانکاری بعدش هم مصیبت مضاعف شد. هنوز دقیقا نمیدانیم چرا پروازها در آن شرایط تهدید نظامی ممنوع نشده بود و چه خطاهای سیستمی زمینهساز این خطای انسانی در پدافند شد و دقیقا چه کسانی و با چه مکانیسمی توانستند سه روز درباره علت سقوط هواپیما هم به مردم و هم به رئیس جمهور دروغ بگویند. اگر حکمرانی درباره این مخفیسازی شفافسازی نکند از کجا معلوم فردا خطیرترین اموری که به سرنوشت ما ایرانیها مربوط میشود، از حکمرانان و شهروندان مخفی نشود.
۳- بیش از دوسال است فعالان محیط زیست را بازداشت کردهاند و علیرغم شهادت وزارت اطلاعات به جاسوس نبودنشان آنها را برای اعتراف به جاسوسی تحت فشارهای شدید قرار دادهاند. خواندن گزارش خانم نیلوفر بیانی، یکی از این فعالان محیط زیست، در زندان مو بر تن خواننده سیخ میکند و نفسگیر است. کسانی که اینطور میتوانند در ارض خدا و ایران ما شهروندان را شکنجه و حقوق اولیهشان را نقض کنند چه کسانی هستند؟ چرا اثری از عدالت قوه قضائیهٔ رئیسی که شعار مبارزه با فاسد میدهد و مدعی پرطمطراق عدالت است، در برابر شکنجهگران و خاطیان نهادهای امنیتی در پروندههایی مثل محیط زیستیها و متهمان ساختگی دانشمندان هستهای ظاهر نمیشود؟ مگر حکمرانی بد شاخودم دارد؟ چرا بلافاصله بعد از انتشار این گزارش تکاندهنده قوهی قضاییه دستور بررسی و اعادهٔ دادرسی نمیدهد؟