چهار ارزیابی جامعه شناختی از موقعیت زنان ایران (۸۴ – ۱۳۷۶)

طرح مسئله : وضعیت و حرکت جمعی زنان ایران را در چارچوب کدام یک از مفاهیم تحلیلی جامعه شناختی میتوان جای داد؟ در سالهای ۸۴ – ۱۳۷۶ (موسوم به دوران اصلاحات)، تلاش برای ارائه پاسخ به این سؤال منجر به در گرفتن یکی از مباحث جدی و مناقشه انگیز در عرصه عمومی ایران شد.
روش : این مقاله در پاسخ به این سؤال با تأسی به روش شناسی تحلیلی ـ تجربی و سرمشق « انتخاب عقلانی » چهارده روند مثبت و منفی را در میان زنان احصا و توصیف کرده است. آنگاه نشان داده است اولاً ارزیابی رایجی که حرکت و وضعیت جمعی زنان را به عنوان یک «مسئله اجتماعی » مورد تأیید قرار میدهد کافی نیست؛ ثانیاً ارزیابی دوم و سومی که پویش زنان را یک « جنبش اجتماعی» و یک « جنبش جدید اجتماعی» (که مورد حمایت فمینیستهای ایرانی است ) میداند، قابل دفاع تجربی نیست.

یافته ها و نتایج : این مقاله، در پایان، حرکت جمعی زنان را نه در سطح یک جنبش اجتماعی، بلکه در حد یک « مقاومت اجتماعی» ارزیابی می کند و سه حالت را برای آینده آن حدس می زند.

نویسنده : حمیدرضا جلائی پور

انتشار : فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی ، سال پنجم ، شماره 21