حکومت باید انعطاف نشان دهد/ مصاحبه با سازندگی
پاسخ: بیش از یک دهه هست که جامعه در وضعیت مطالباتی و جنبشی است. با جانباختن مهسا امینی مجددا جنبش ملی اعتراضی “عدم تحمیل سبک زندگی” در جامعه شکل گرفته است. قبلا هم حکومت نه فقط به جامعه مطالباتی پاسخ نداد و بجای آن انتخابات مهندسی شده برای تشکیل “دولت یکدست” را تشکیل داد.
سوال: حذف نهاد واسط(احزاب) در عرصه سیاسی چه تاثیری در شکل گیری اعتراضات سالهای گذشته دارد؟
پاسخ: احزاب یکی از نهادهای واسط بین حکومت و شهروندان در جامعه هست. در ایران از ابتدای انقلاب حکومت مروج داشتن احزاب قوی در ایران نبوده و هنوز هم نیست.
در ایران عملا بجای احزاب فراگیر تشکلها و جبهههای سیاسی شکل گرفته است. و همین جبهههای سیاسی هم در انتخابات ۹۸ و ۱۴۰۰ حذف شدند چون نامزد نداشتند. حتی به علی لاریجانی اصولگرا هم رحم نشد.
خب حکومت با این کارش خود حکومت را بیسپر کرد. الان میبینید شعارها و اعتراضات علیه برنامههای احزاب نیست علیه سیستم سیاسی است.
سوال: در این شرایط احزاب چه کاری میتوانند بکنند؟
پاسخ. کاری زیادی احزاب و تشکلهای سیاسی نمیتوانند بکنند. تنها میتوانند سیاستهای غلط داخلی و خارجی حکومت رو نقد کنند. البته حکومت گوش نمیدهد و به تصلب و توهم خود ادامه میدهد. اگر روزی حکومت انعطاف نشان دهد آنگاه زمینه برای فعالیت تشکلهای سیاسی بهتر فراهم میشود.
سوال:شما به عنوان یک جامعه شناس راه حل بحران عدم اعتماد عمومی در کشور را چه میدانید؟
پاسخ: مهمترین کار باز کردن امکان اصلاحات نهادی از سوی حکومت است؛ برگزاری انتخابات آزاد و سالم؛ دادگاه مستقل؛ اقشار مردم در حکومت نماینده داشته باشند الان پانزده در صد مردم در حکومت پایگاه دارند؛ صداسیما صدای همه اقشار باشه و عدم دخالت نیروهای نظامی در اقتصاد، فرهنگ و سیاست.
سوال:با توجه به تدریس شما در دانشگاه نسل امروز دانشجویان را چطور میبینید؟ آینده این نسل در ایران؟
پاسخ: یکی از عناصر مهم “بیافقی” نسبت به آینده در نسل جدید و جوان است. لذا میبینید کسی بتونه مهاجرت میکنه.
سوال:آن بخش از حاکمیت که به دنبال یکدست سازی قدرت بود امروز به اشتباه خود پی برده؟
پاسخ: واقعا مهندسی انتخابات و یکدستسازی حکومت خطای بزرگی بود. ولی بعیده این خطا را نظام بپذیرد. الان اینها در مقابل پذیرش اشتباه میگویند مردم معترض اغتشاشگرند.
سوال: با توجه به اعلام چندباره رئیس قوهقضاییه در خصوص نیاز به گفتوگو در کشور نظر شما دررابطه با تحقق اینموصوع چیست؟
پاسخ: اولا نیاز به گفتگو حرف خوبی است. ثانیا رئیس قوه قضاییه حرف خوبی زده. ولی مشکل اینه که عکسش انجام میشه مثلا نخبگانی که طرفدار و مشوق گفتگو بودند دستگیر میشوند. در همین روزها حدود سی روزنامه نگار دستگیر شدند.
سوال:به نظر شما دموکراسی در ایران چگونه شکل میگیرد؟
پاسخ: خیلی بحث مفصلی است. یکی از شرایطش اینه که حکومت سازکار دموکراسی را برای جلب رضایت مردم لازم بداند. الان حکومت ما یک حکومت “هدایتی” است و دنبال رضایت مردم نیست. و دموکراسی توطئه غرب میداند.
دوم اینکه نیروهای جامعه مدنی به مبارزه خشونتپرهیز پایبند باشند.