حمیدرضا جلایی‌پور در گفتگو با امتداد مطرح کرد: فساد و ناکارامدی فعلی به دلیل دخالت نظامیان در اقتصاد و اداره کشور بوده/ تندروهای نظامی، حتی قادر به حفاظت از کارشناسان هسته‌ای کشور نیستند و قابلمه را به جای دستگاه ویروس‌یاب تبلیغ می‌کنند/ جامعه ایران توان پذیرش حکومت نظامیان را ندارد
امتداد-محمدجعفری: بحث حضور یک چهره نظامی در پاستور از مدت‌ها قبل از انتخابات 1400 توسط برخی چهره‌ها و جریان‌های درون اردوگاه اصولگرایی کلید خورده و ظاهرا، مجلس انقلابی نیز با سونامی طرح‌ها و مصوبات خود، سخت به تسهیل‌گری برای تحقق چنین مسئله‌ای مشغول است.
در همین رابطه حمیدرضا جلایی‌پور، جامعه‌شناس، استاد دانشگاه تهران و عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت در گفتگویی با امتداد به اما و اگرهای اجرایی شدن چنین مسئله‌ایی پرداخته که بخش‌هایی از آن را در زیر میخوانید:
جامعه ایران در برهه کنونی تا چه اندازه توان پذیرش یک رئیس‌جمهور نظامی را دارد؟
قبل از پاسخ به این سوال، اجازه بدهید تا به ارزیابی کلی از موضوع نظامیان در انتخابات ۱۴۰۰ اشاره کنم. بر این اساس، جو فعلی که این روزها در این خصوص ایجاد شده، چندان جدید نیست و باید آن را کار تندروها بدانیم.البته به طور کلی، درست است که مقام رهبری دست سپاه را در ورود به حوزه‌های غیر نظامی مثل اقتصاد، فرهنگ و گزینش‌ها در شورای نگهبان باز کرده ولی، شخص ایشان با دخالت مستقیم سازمان سپاه برای گرفتن پست ریاست جمهوری مخالف است. مگر اینکه خدای نکرده، مقام رهبری دچار کسالتی شوند و در آن زمان ممکن است که تندروها، مجالی پیدا کرده و برای حضور یک نظامی در پاستور گردوخاک کنند.
موضع رهبری در انتخابات 1400 از نظر شما چگونه خواهد بود؟
به نظر من در مجموع، مقام رهبری در این انتخابات به دنبال یک انتخابات کم مساله‌دارتر از انتخابات مجلس یازدهم هستند. پس از سال‌ها تحمل تحریم، پس از شکست ترامپ، ایران به رشد و آبادانی و مشارکت مردم نیاز دارد. به هر حال با اداره کشور با نظامی‌گری ممکن نبوده و در چنین وضعی، فقط می‌توان آن را «کنترل» کرد.عیسی شریفی یک پاسدار و قائم‌مقام قالیباف پاسدار در شهرداری بود که پرونده‌اش سال‌ها در دستگاه قضایی در جریان است. بابک زنجانی، خودش را بسیجی اقتصادی می‌دانست و میلیاردها دلار پول وزارت نفت را پس نمی‌دهد.بانک‌هایی که در اختیار نظامیان بود، همه ورشکست شدند. موسسات اعتباری که از پول سه میلیون ایرانی سواستفاده کردند، مجوز خود را از تعاونی نظامی‌ها گرفته بودند. پروژه‌های کلان عمرانی سپاه که در معرض نظارت نمایندگان مردم نیست. به عنوان نمونه، گفته می‌شود که اتوبان طبقاتی چند میلیاردی صدر نیز گزارش توجیهی درستی نداشته است.
اصرار اصولگرایان در توفیق یک رئیس‌جمهور نظامی را به رغم تاکیدات بنیانگذار انقلاب در چه می‌دانید؟
اصلا این آقایان، کجا اصول‌گرا هستند؟ این‌ها بیشتر چند محفل قدرت‌اند و به امام و ارزش‌های امام هم کاری ندارند. اصولگرایان واقعی به مانند آقایان؛ ناطق‌نوری، علی مطهری و مسیح مهاجری حالا به اندازه انگشت‌های دست باقی مانده‌اند.
آیا تاکید امام بر منع دخالت و شرکت افراد نظامی در مناسبات سیاسی، تفسیرپذیر یا تعریف بردار است؟
تندروها به توصیه‌های امام کار ندارند، می‌گویند ما قدرت داریم و کارمان را هم انجام می‌دهیم. اتفاقا به نظر من، فعلا مقام رهبری این‌ها رو کنترل کرده‌اند.
آیا اصولگرایان با مانور بر گزینه نظامی در انتخابات ۱۴۰۰ از توفیق سایر چهره‌های خود در این عرصه از حالا دست شسته‌اند؟
تعبیر درستی است. چیزی برای اصولگرایان باقی نمانده است. اگر روزنامه جمهوری اسلامی و یادداشت‌های مسیح مهاجری را بخوانید، متوجه خواهید شد که از ارزش‌ها خبری نیست. پایگاه مردمی آن‌ها که ضعیف است و به عنوان نمونه، اگر در انتخابات مجلس یازدهم در تهران، آرای باطله را از مجموع آرا ماخوذه کم کنیم، اصول‌گراها تنها، ده درصد رای آوردند. دیگر پایگاهی باقی نمانده! مهمترین دغدغه محافل اصولگرایان، حفظ موقعیت‌شان در استفاده از منابع عمومی است، همین.
- دلیل عدم موفقیت یک گزینه نظامی را در اداره ایران کنونی در چه می‌دانید؟
برای حل مشکل کارایی و فساد در ایران به شایسته‌گزینی، شفافیت و انتخابات معنادار نیاز داریم. در وضعیت کنونی تندروهای نظامی، خودشان بخشی از مشکل هستند. این چهره‌ها، حتی قادر به حفاظت از کارشناسان هسته‌ای کشور نیستند. قابلمه را به جای دستگاه ویروس یاب تبلیغ می‌کنند. در چنین شرایطی شایسته است که در مدیریت سپاه از سرداران باتقوا، باسواد، باوقار و با اخلاقی مثل علایی استفاده شود.
نیاز امروز جامعه ایران از نگاه شما چیست؟
ایران به دولت توانا (در حل مشکلات مردم) و نه «نظام سرکوبگر» نیاز دارد. ایران به جامعه مدنی زنده نیاز دارد. ایران به شهروندان آگاه، ماهر و اخلاقی نیازمند است. ایران به نظامیان برای حفظ تمامیت ارضی کشور نیاز دارد تا اسرائیل جرات پیش‌روی تا خاک جمهوری آذربایجان را نداشته باشد.ایران به سیاست خارجی خادم توسعه عادلانه کشور نیاز دارد. ایران به یک سیستم هوشمند و شفاف خدمات رفاهی به اقشار آسیب‌پذیر نیاز دارد. با اقتدارگرایی نظامی‌گرانه، نه تنها مشکلات کشور حل نخواهد شد که بدتر هم می‌شود. این حرف اخیر آقای لیلاز که از آمدن نظامی‌ها استقبال کرده بود، به شوخی شبیه بود.با این همه در وضع فعلی، معتقدم که سخن رهبری و حسن روحانی، خیلی خوب بود که گفتند؛ هر چه زودتر «تحریم شکنی» اتفاق بیفتد، بهتر خواهد بود. تحریم شکنی مهم است، نه تبلیغات تندروها.
